మస్కట్, నవంబర్ 7, 2025: ఒమాన్లోని ఉత్తర అల్ బతీనా, దక్షిణ అల్ బతీనా, మస్కట్, ఇంకా వివిధ ప్రాంతాల్లో గత రెండు రోజులుగా భారీ దుమ్ము తుఫానులు ఏర్పడ్డాయి. వీటి ప్రభావంతో విజిబిలిటీ దాదాపు శూన్యం అయింది. ఇంకా పలుచోట్ల రోడ్లు మూసివేత, ఫ్లైట్లు ఆలస్యం, శ్వాస సమస్యలు పెరిగాయి. అయితే సడెన్గా ఈ డస్ట్ తుఫాన్ లు ఏర్పడటానికి కారణాలు ఏమిటి? ఇరాన్ నుంచి వచ్చిన గాలులు కారణమా? వీటివలన ఆరోగ్యానికి ఎంత ముప్పు? వాటి ప్రభావాలు ఏమిటి? ఎందుకు ఏర్పడుతున్నాయి? ఇవి మానవ ఆరోగ్యానికి చేసే హాని ఏమిటి ? ఈ అంశాలకు సంబందించిన పూర్తి వివరాలను ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ (WHO) మరియు ప్రపంచ వాతావరణ సంస్థ (WMO) వంటి అంతర్జాతీయ సంస్థల నివేదికల ఆధారంగా 'మన గల్ఫ్ న్యూస్' ద్వారా తెలుసుకుందాం.
మధ్యప్రాచ్యంలోని అనేక దేశాలు డస్ట్ తుఫాన్ లతో ఆందోళనకరంగా మారుతున్నాయి. ప్రస్తుతం ఒమాన్లోని చాలా ప్రాంతాల్లో గత కొన్ని రోజులుగా దుమ్ము తుఫానులు (డస్ట్ స్టార్మ్స్) ఏర్పడుతూ, రోజువారీ జీవితాన్ని పెద్దగా ప్రభావితం చేస్తున్నాయి. ఈ తుఫానులు కేవలం విజిబిలిటీకి పరిమితి మాత్రమే కాకుండా, పర్యావరణం, ఆర్థిక వ్యవస్థ మరియు మానవ ఆరోగ్యానికి గణనీయమైన ఆకస్మిక ఆఘాతాలు కలిగిస్తున్నాయి. ఒమాన్ వాతావరణ శాఖ (Oman Meteorology Department) జారీ చేసిన హెచ్చరికల ప్రకారం, ఈ తుఫానులు ఇరాన్ నుంచి వీచి వచ్చిన చల్లని ఈశాన్య గాలుల వల్ల ఏర్పడ్డాయని తెలిపింది.
- ఉత్తర బతీనా (North Batinah) మరియు దక్షిణ బతీనా (South Batinah) గవర్నరేట్లు: ఇక్కడ దుమ్ము స్థాయిలు అత్యధికంగా ఉన్నాయి. సోహార్ మరియు ఇతర తీరప్రాంతాల్లో దృష్టి పరిమితి 500-1000 మీటర్లకు తగ్గింది.
- మస్కట్ (Muscat) గవర్నరేట్: రాజధాని ప్రాంతాల్లో దుమ్ము మేఘాలు ఏర్పడి, రోడ్ల ట్రాఫిక్ను గందరగోళం చేశాయి. వీడియోలు చూస్తే, మస్కట్ వాస్తవంగా 'బ్రౌన్' రంగులో మునిగిపోయింది.
- ముసాందం (Musandam): ఈ ప్రాంతంలో దుమ్ము గాలులు తీవ్రంగా వీచుతూ, సముద్ర మార్గాలను ప్రభావితం చేశాయి.
- ఇతర ప్రాంతాలు: అల్-షర్కియా (Al Sharqiya), అల్-వుస్తా (Al Wusta) మరియు ధోఫార్ (Dhofar)లో కూడా తక్కువ మసకలు మరియు మే కనిపించాయి, కానీ ప్రధాన ప్రభావం ఉత్తర తీరాల్లోనే.
పర్యావరణ అథారిటీ యొక్క 'నాక్వి' (Naqi) ఎయిర్ క్వాలిటీ మానిటరింగ్ ప్లాట్ఫారమ్ ప్రకారం, ఉత్తర ప్రాంతాల్లో PM2.5 మరియు PM10 స్థాయిలు WHO సురక్షిత మితాలకు మించాయి, ఇది దీర్ఘకాలిక ఆరోగ్య సమస్యలకు దారితీస్తుంది. ఆర్థికంగా, వ్యవసాయం మరియు ఫిషరీస్కు హాని జరిగింది – దుమ్ము పొరలు పంటలను కప్పి, మట్టి ఫెర్టిలిటీని తగ్గించాయి. WMO 2024 నివేదిక ప్రకారం, మధ్యప్రాచ్యంలో ఇలాంటి తుఫానులు ప్రతి సంవత్సరం 20% పెరుగుతున్నాయి, ఇది ఆర్థిక నష్టాలను బిలియన్ల డాలర్లకు చేరుస్తోంది.ఎందుకు ఏర్పడుతుంది? వాతావరణ మరియు మానవ కారణాల విశ్లేషణదుమ్ము తుఫానులు ఒమాన్లో సహజమైన ఫెనామెనా, కానీ వాటి తీవ్రత మరియు తరచుతనం వాతావరణ మార్పుల వల్ల పెరుగుతున్నాయి. ప్రధాన కారణాలు:
- సినాప్టిక్ వెదర్ ప్యాటర్న్స్: ఈ తుఫాను ఇరాన్ మరియు సౌదీ అరేబియా మీద ఏర్పడిన బ్లాకింగ్ రిడ్జ్ (blocking ridge) వల్ల ఏర్పడింది. ఇది ఆఫ్రికా నుంచి తాపమాన్ రివర్లు (tropical atmospheric rivers)ను ఆకర్షించి, అస్థిర వాతావరణాన్ని సృష్టించింది. ఈశాన్య గాలులు (northeasterly winds) వేగంగా వీచి, శుష్కమైన భూముల నుంచి దుమ్మును ఎత్తివేశాయి.
- క్లైమేట్ చేంజ్ మరియు డ్రౌట్: ఒమాన్లో దీర్ఘకాలిక వర్షాకాలం లేకపోవడం (drought) మరియు ఉష్ణోగ్రతల పెరుగుదల వల్ల మట్టి ఎరోషన్ (soil erosion) పెరిగింది. WMO ప్రకారం, 2025-2034 దశాబ్దాన్ని 'కాంబటింగ్ సాండ్ అండ్ డస్ట్ స్టార్మ్స్' దశాబ్దంగా ప్రకటించారు, ఎందుకంటే 150 దేశాలు ఈ సమస్యతో బాధపడుతున్నాయి.
- మానవ కార్యకలాపాలు: అధిక జనాభా, నగరీకరణ మరియు అడవులు తగ్గడం వల్ల శుష్కమైన మొహరాలు మరింత బలహీనమవుతున్నాయి. మధ్యప్రాచ్యంలో 100 కంటే ఎక్కువ దేశాలు 'నాన్-డస్ట్ సోర్స్' ప్రాంతాలుగా ఉన్నప్పటికీ, వాటి ప్రభావం విస్తరిస్తోంది.
- శ్వాసకోశ సమస్యలు: దుమ్ము పార్టికల్స్ ఊపిరితిత్తుల్లోకి చేరి, దహనం సమస్యలు, గొంతు నొప్పి మరియు కఫ వచ్చేలా చేస్తాయి. ఒక సిస్టమాటిక్ రివ్యూ ప్రకారం, ఈ తుఫానులు మరణాల రేటును 10-15% పెంచుతాయి.
- హృదయ సంబంధిత రిస్కులు: ఫైన్ పార్టికల్స్ రక్తనాళాల్లోకి చేరి, హార్ట్ అటాక్లను ప్రేరేపిస్తాయి. 2018-2022 మధ్య, ప్రపంచవ్యాప్తంగా 3.8 బిలియన్ మంది ఈ సమస్యతో బాధపడ్డారు.
- ఇతర ప్రభావాలు: చర్మ రोगాలు, కళ్లలో ఇరిటేషన్ మరియు బియాబాన్ వ్యాధులు (valley fever) పెరుగుతాయి. మహిళలు మరియు పిల్లల్లో అలర్జీలు మరింత తీవ్రమవుతాయి.
PMC స్కోపింగ్ రివ్యూ ప్రకారం, ఈ ధూళి మానసిక ఆరోగ్య సమస్యలను (ఆందోళన) కలిగిస్తుంది. వీటి ప్రభావం వలన 2025లో మధ్యప్రాచ్యంలో 150 దేశాలు ప్రభావితమవుతున్నాయి, ఒమాన్లో శ్వాసక్రియా రోగులకు 30% రిస్క్ పెరుగుతుంది. దీర్ఘకాలికంగా, పిల్లల్లో ఊపిరి సమస్యలు, గర్భిణీల్లో జనన లోపాలు ఏర్పడతాయి. తెలుగు ప్రేక్షకులకు ప్రత్యేక సలహా: మస్క్ ధరించడం, ఇంట్లో ఉండటం వంటివి అమలు చేయండి – మా కమ్యూనిటీలో ఆస్తమా రోగులు ఎక్కువగా ఉంటారు, కాబట్టి NAQI యాప్ (alt text: NAQI ఎయిర్ క్వాలిటీ యాప్) డౌన్లోడ్ చేసి మానిటర్ చేయండి.
(ఈ ఆర్టికల్ Oman Meteorology, WHO, WMO మరియు X (ట్విట్టర్) పోస్టుల ఆధారంగా రచించబడింది. ఫ్యాక్ట్-చెక్కింగ్ కోసం అధికారిక మూలాలు సంప్రదించండి.)

0 Comments